گونه شناسی و بسترهای اجتماعی ترانه های مردمی نَصرک

Authors

حسام الدین نقوی

abstract

انعکاس پدیده های اجتماعی در هنر و ادبیات ـ که یگانه منبع بازگو کننده ی کنش های اجتماعی است ـ بیش از متون علمی و تاریخی می تواند، بازگویی هر پدیده ی جمعی و انسانی را به صورت آشکار هموار و میسر سازد، بدون آنکه ملاحظات سیاسی و اخلاقی را که بر متون رسمی سایه افکنده­اند، در نظر بگیرد. در این میان ادبیات نانوشته و شفاهی و متون شنیداری، بیش از سایر نوشته ها توان آن­ را دارند که بگویند و حقایقی پنهان را نمایان سازند. یکی از این گونه های ادبی، ترانه به ویژه ترانه های عامه و به تعبیری ترانه­ های مردمی اند. یکی از شاخص ترین این گونه ها، ترانه های نصرک است. سروده های نصرک یکی از مهم ترین متن های موسیقی روایی و آوازی بندرعباس است که شیوه های زندگی باشندگان این منطقه را در خود منعکس می­ کند و حوادث تاریخیِ سال های اخیر قاجاریه، پهلوی اول و یک دهه از حکومت پهلوی دوم را دربرمی گیرد. این مقاله به شیوه ی توصیفی، تحلیلی، کیفی و تفسیری، از لابه لای ترانه های نصرک به بررسی اوضاع و احوال روزگار او و وقایعی که در آن زمان اتفاق افتاده ـ که تاکنون کمتر مطلبی راجع به آن گفته یا بررسی شده ـ پرداخته است. نتیجه ی بررسی، بیانگر بسیاری از مسائل تاریخی، اجتماعی و رویدادهایی است که به صورت محدود و پراکنده، در متون تاریخی و اجتماعی مربوط به آن زمان منعکس شده­ است. بازنمایی این گونه رخدادها علی رغم بیان عامیانه ی آن از زبان نصرک، می تواند زمینه ای فراهم کند تا مطالعاتی در حوزه­ ی انسانی و اجتماعی درباره­ ی بندرعباس و بخشی از جنوب ایران صورت گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گونه‌شناسی و بسترهای اجتماعی ترانه‌های مردمی نَصرک

انعکاس پدیده‌های اجتماعی در هنر و ادبیات ـ که یگانه منبع بازگو‌کننده‌ی کنش‌های اجتماعی است ـ بیش از متون علمی و تاریخی می‌تواند، بازگویی هر پدیده‌ی جمعی و انسانی را به صورت آشکار هموار و میسر سازد، بدون آنکه ملاحظات سیاسی و اخلاقی را که بر متون رسمی سایه‌ افکنده­اند، در نظر بگیرد. در این میان ادبیات نانوشته و شفاهی و متون شنیداری، بیش از سایر نوشته‌ها توان آن­ را دارند که بگویند و حقایقی پنهان ...

full text

روش شناسی مردمی

آنچه از نظر خوانندگان میگذرد بحث مختصری است درباره نظریه «روش شناسی مردمی». با توجه به سابقه تاریخی این نظریه می توان گفت که بحث درباره ریشه مفاهیم و نظری آن موضوعی طولانی، پیچیده و جالب است که مؤلفان دیگر به بهترین شکل به آن پرداخته اند. آنچه در اینجا ارائه می شود بحثی است کوتاه درباره اصول کلی و کاربرد این نظریه. مقصد ما این است که روشی شناسی مردمی را برای دانشجویان و علاقه مندان به تحقیق در ...

full text

گونه ی ترانه در ادبیّات عامّه ی بختیاری

فرهنگ شفاهی ایران زمین از فرهنگ های اقوام و گروه های اجتماعی آن تشکیل شده است این فرهنگ ننی و ماندگار برای انسان از زادن تا مردن حرف دارد. نم ها، شادی ها، آرزوها و آرمان های او را در بر می گیرد. آنچه انسان از آن خشنودتر خواهد شد شادی و سروری است که از راه کار، زندگی و امور فرهنگی و اقتصادی خودش دریافت می کند. این شادی یا شادمانه سرایی را در گونه ها )ژانرهای( ادبیات مردمی )فولکلور( او می توان دی...

full text

جامعه شناسی گونه های ادبی

جامعه شناسی ادبیات شاخه ای از جامعه شناسی است که به رغم سنت دیرینة ادبی و آثار ادبی فراوان در تاریخ ایران، چندان که باید و شاید در میان خانواده علوم اجتماعی گسترش نیافته است. این عدم گسترش، هم در حوزه نظری (توریک) به چشم می خورد، هم در حوزه تحقیقات تجربی . در حوزه نظری با حدود و ثغور رشته جامعه شناسی گونه های ادبی و رویکردهای نظری جامعه شناختی به آثار ادبی چندان روشن نیست، و تا پیدای آثار نظری ...

full text

تحلیل صحنه های ترانه در فیلم‏ های موزیکال برمبنای روایت‏ شناسی ساختارگرا

در صحنه‏های ترانه در فیلم‏های موزیکال بعضی از اسلوب‏ها و قواعد حاکم بر صحنه‏های دیگر واژگون می‏شوند. آلتمن عقیده دارد در این صحنه‏ها قوانین واقع‏گرایانه و چارچوب علّی داستان محو می‏شود و شخصیت از بند محدودیت‏ها و مسئولیت‏های دنیای خود رها می‌شود و به‌نوعی تغییر ماهیت می‏دهد. در این پژوهش نظری، نگارندگان کوشیده‌اند نشان دهند، برخلاف نظر آلتمن، ماهیت شخصیت‏ها و قوانین دنیای داستان در صحنه‏های تران...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه فرهنگی هرمزگان

جلد ۷، شماره ۱۲، صفحات ۰-۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023